Metal enjeksiyon, basınçlı döküm olarak da bilinir. Ne işe yaradığı ve neler yapılabileceği konusunda merak edilenleri, bu içerikte detaylı olarak anlattık. 

Erimiş hale gelen sıvı metalin; yüksek bir basınç altında kalarak, doldurulması gereken boşluğa doğru basılan bir metal döküm işlemine metal enjeksiyon denir. Kullandığı sıvı metaller ile yüksek miktarda karmaşık şekiller ortaya çıkarmayı amaçlayan imalat alanıdır.

Bu işlem sırasında sıcak ve soğuk kamaralı olmak üzere iki tür makine kullanılır. Çünkü kullanılan kalıplar bir nevi ısı değiş tokuşu yapan materyallerdir. Yani, sıcak olarak kalıba dökülen metal sıvı, soğuk olarak kalıptan çıkarılır. Metal enjeksiyon işlemi, modern dünyada birçok alanda kullanılır. En büyük örnekleri, her gün gördüğümüz otomotiv sektöründe ile karşımıza çıkmaktadır.

Metal Enjeksiyon Makinesi ile Neler Yapılır?

Metal enjeksiyon makinesi iki farklı şekilde karşımıza çıkabilir. Sıcak kamaralı olanlarda hem basınç kamarası hem de piston sıvısı, metalin direkt olarak içine yerleştirilmiştir. Bu nedenle bütün materyaller sürekli olarak yüksek sıcaklığa uğrarlar. Sıcak kamaralı makinelerde düşük erime noktaları olan şu metaller kullanılır:

• Kurşun
• Kalay
• Çinko
• Alüminyum
• Bakır ve bakır bazlı alaşımlar

Soğuk kamaralı makinelerde ise sıvı metalin bulunduğu fırın, metal enjeksiyon makinesi ile ayrıdır. Bu nedenle basınç kamarası yüksek sıcaklıktan fazla etkilenmez. Ama bunun bir dezavantajı olarak aşınma oranı artar. Döküm başı, dağıtıcı ve özellikle kovan yüksek sıcaklık halinde gerilmelere uğrar. Buna bağlı olarak yüksek basınçla akan metal sıvı, metal enjeksiyon sırasında şiddetli aşınma ile karşılaşır.

Metal enjeksiyon makinelerinin malzeme ürettikleri alanlarla aslında günlük hayatımızda sık sık karşılaşırız:

• Elektrik-elektronik
• Endüstriyel ürünler
• Otomotiv
• Hırdavat
• Perakende sektörü

Metal enjeksiyon makineleri ekipman ve kalıplar bakımından oldukça pahalıdır. Bu nedenle genellikle büyük kalıplar kullanılarak az zamanda çok ürün verilmesi amaçlanır. Metal enjeksiyon makineleri 250 tona kadar basınç uygulayabilirler. Bu nedenle enjeksiyon kalıplarından da bu basıncı kaldırabilecek performans beklenir.

• Yüksek tokluk
• Yüksek ısı iletkenliği
• Yüksek sertlik
• Yüksek sıcaklık akışı direnci
• Yüksek sürünme direnci
• Düşük ısı genleşme katsayısı 

Bütün bu özellikler üretilecek materyalin kalite seviyesi bakımından oldukça önemlidir. Eğer uygunsuz ekipmanlar ile bu iş yapılırsa, çıkacak ürün çok maliyetli, az işlevli olabilir.

Metal Enjeksiyon Makinesi Nasıl Çalışır?

Metal enjeksiyon makinesi, metal enjeksiyon operatörü tarafından kullanılır. Görevi, metal enjeksiyon makinesine bağlı olan kalıpları istenilen boyut ve ölçü haline getirerek sıvı metalin dökümünü gerçekleştirmektir. 

Metal enjeksiyon operatörünün döküm öncesi hazırlıkları kontrol edildikten sonra döküm başlatılır. İki türlü enjeksiyon makinesi olan sıcak ve soğuk kamaralı enjeksiyon makineleri, ihtiyaca, malzeme ve zamana göre tercih edilir. 

Sıcak kamaralı metal enjeksiyon makinesinin bir diğer adı “kaz boynu makinesi” olarak da bilinir. Bu makinenin, kalıbı doldurmak için kullanılan bir erimiş metal havuzu vardır. İşlem başlatılırken makinenin kolu çekilir ve bu erimiş olan metalin “kaz boynu” denilen borudan geçmesini sağlar. Hidrolik veya pnömatik olarak çalışması mümkün olan piston ile başlayan erimiş sıvı kaz boynundan itilir ve bu döngü yaklaşık 15 dakika sürer. Bu tür makinenin tek dezavantajı düşük erime noktasına sahip metallerle kullanılabilir olmasıdır. 

Soğuk kamaralı metal enjeksiyon makinesi ise az önce bahsedilen sıcak kamaralı makine kullanılamadığında kullanılır. Bu makinede döngü metalin ayrı bir fırında erimiş olması ile başlamaktadır. Ayrı olması makine malzemelerinin sıcak ile daha az temas etmesine bağlı olarak daha sıcak kalmasını sağlar. Bu makine türünün en büyük avantajı ise sıvı metalin soğuk kamaralı makineye aktarılırken sıcak makineye göre çok daha yavaş olmasıdır.